Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών αποτελεί εξωδικαστική διαδικασία ρύθμισης χρηματικών οφειλών προς χρηματοδοτικούς φορείς. το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός αποσκοπεί να παρέχει στους πιστωτές λειτουργικό περιβάλλον διαμόρφωσης προτάσεων ρύθμισης των οφειλών του εκάστοτε οφειλέτη, με σκοπό να αποφύγουν την πτώχευση.

Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών παρέχει τη δυνατότητα για την αναδιάρθρωση όλων των οφειλών. Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα ελεύθερης διαμόρφωσης της ρύθμισης των οφειλών προς χρηματοδοτικούς φορείς, χωρίς να τίθεται όριο στον αριθμό των δόσεων της ρύθμισης. Όμως, για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, τίθεται ως ανώτατο όριο δόσεων της ρύθμισης, οι διακόσιες σαράντα (240) δόσεις.

Ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός αποτελεί μία ολιστική και βιώσιμη λύση για φυσικά και νομικά πρόσωπα με οφειλές άνω των 10.000 ευρώ προς το Δημόσιο, Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, τράπεζες, servicers καθώς και για οφειλές και υπέρ τρίτων που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση. Τέλος, υπενθυμίζεται, ότι έχει αρθεί ο περιορισμός που ίσχυε στο παρελθόν για το 90% οφειλών σε έναν μόνο φορέα. Στα οφέλη ένταξης στον Μηχανισμό συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, τα εξής:

• Αναστολή των μέτρων ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη εφόσον τηρείται η ρύθμιση.
• Έκδοση αποδεικτικού φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας.
• Ρύθμιση των δανείων που έχουν εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
• Δυνατότητα διαγραφής βασικής οφειλής, τόκων, προστίμων & προσαυξήσεων.
• Μερική διαγραφή χρέους ενώ αποφεύγεται η προσφυγή σε δικαστικές λύσεις. Προϋπόθεση είναι η απόδειξη πραγματικής οικονομικής αδυναμίας από την πλευρά του οφειλέτη, των συνοφειλετών, καθώς και των εγγυητών.
• Δημιουργία ενός μακροχρόονιου πλάνου αποπληρωμής των οφειλών που φθάνουν έως τις 240 δόσεις για οφειλές προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και έως 420 δόσεις προς χρηματοπιστωτικούς φορείς.

• Έως 75% επί της βασικής οφειλής προς το Δημόσιο.
• Έως 85% επί των προσαυξήσεων των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς ΑΑΔΕ και e-ΕΦΚΑ.
• Έως 95% επί των προστίμων της ΑΑΔΕ.
• Έως 80% επί της βασικής οφειλής, καθώς και έως 100% επί των τόκων προς τις τράπεζες και τους διαχειριστές δανείων.

Σημειώνεται ότι για τις περιπτώσεις των μη ευάλωτων για τους οποίους έχει εκδοθεί πρόγραμμα πλειστηριασμού τίθεται όριο μέχρι 10% επί της οφειλής στο ύψος της προκαταβολής που μπορούν να ζητούν οι πιστωτές προκειμένου να συναινέσουν σε ρύθμιση και να ανασταλεί έτσι ο πλειστηριασμός.

• Έως 240 δόσεις για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης.
• Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια προς τις τράπεζες και servicers δύναται να ρυθμιστούν σε έως:
  α) 420 δόσεις για οφειλές φυσικών προσώπων που καλύπτονται ολικώς ή μερικώς από ειδικά προνόμια,
  β) 240 δόσεις για oοφειλές φυσικών προσώπων που δεν καλύπτονται από ειδικά προνόμια και για οφειλές νομικών προσώπων που καλύπτονται ολικώς ή μερικώς από ειδικά προνόμια,
  γ) 180 δόσεις για οφειλές νομικών προσώπων που δεν καλύπτονται από ειδικά προνόμια.

Με την πρόσφατη νομοθετική παρέμβαση βελτιώνεται ο μαθηματικός τύπος – αλγόριθμος για δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση προκειμένου να αυξηθεί το «κούρεμα» της οφειλής για όλους τους δανειολήπτες και όχι μόνο τους ευάλωτους. Έτσι, το «κούρεμα» για τα δάνεια, που καλύπτονται με εμπράγματη ασφάλεια αυξάνεται, έως και κατά 28%, σε σχέση με το ισχύον καθεστώς.

Παράδειγμα 1: σε οφειλή ύψους 100.000 ευρώ με υποθήκη ακίνητο αξίας 100.000,  με τον εξωδικαστικό σήμερα ο οφειλέτης καλείται να πληρώσει 70.440 δηλαδή του γίνεται κούρεμα 29,6%. Με τη νέα ρύθμιση θα πληρώσει 65.000, δηλαδή η οφειλή του μειώνεται επιπλέον κατά 8%.

Παράδειγμα 2: για οφειλή ύψους 100.000 ευρώ με ακίνητο αξίας 70.000 ευρώ σήμερα η οφειλή μειώνεται στα 55.308 ευρώ ενώ με το νέο καθεστώς πέφτει στα 45.500, δηλαδή 18% μικρότερη.

Το επιτόκιο για όλες τις ρυθμίσεις οφειλών προς Δημόσιο, Τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 έτη. Σημειώνεται ότι το επιτόκιο για τα χρέη προς τους χρηματοπιστωτικούς φορείς ήταν έως τώρα euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές.

Για τις ρυθμίσεις χρεών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης είχε ήδη καθοριστεί σε 3% σταθερό. Το νέο σταθερό επιτόκιο 3% για τις οφειλές που είναι εμπραγμάτως εξασφαλισμένες ή καλύπτονται με άλλα προνόμια και 4% για τις ανεξασφάλιστες οφειλές, για τα επόμενα 3 έτη εφαρμόζεται εφεξής στις αιτήσεις που τυγχάνουν αξιολόγησης από τους πιστωτές και παρέχεται στον οφειλέτη η πρόταση του αλγορίθμου.

Ως «πιστωτές» νοούνται οι χρηματοδοτικοί φορείς, το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν χρηματικές απαιτήσεις κατά του οφειλέτη.

Ως «χρηματοδοτικοί φορείς» νοούνται:

• τα πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, μεταξύ των οποίων και εκείνα που τελούν υπό ειδική εκκαθάριση,
• οι εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης,
• οι εταιρείες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων,
• οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις του άρθρου 1 του ν. 4354/2015 (Α’ 176), ενεργώντας για λογαριασμό προσώπων που έχουν αποκτήσει δάνεια και πιστώσεις του άρθρου 1 του ν. 4354/2015 (Α’ 176) , εφόσον τελούν υπό την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος ή του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, καθώς και
• τα νομικά πρόσωπα που αποκτούν απαιτήσεις προς τιτλοποίηση.

Η διαδικασία μπορεί να εκκινήσει με πρωτοβουλία είτε του οφειλέτη είτε των χρηματοδοτικών φορέων.

Οι χρηματοδοτικοί φορείς δεν υποχρεούνται να υποβάλουν πρόταση ρύθμισης οφειλών, ούτε δεσμεύονται ως προς το περιεχόμενό της πρότασής τους.

Στο πλαίσιο βελτίωσης του θεσμικού πλαισίου για την στήριξη του συνόλου των δανειοληπτών και ειδικώς των ευαλώτων, τροποποιήθηκε δυνάμει του ν. 5072/2023, ο ν. 4738/2020 ώστε να περιλαμβάνει πολλές πρόνοιες για τους ευάλωτους δανειολήπτες, μεταξύ των οποίων η τιθέμενη από το άρθρο 66 Ν. 5072/2023, με την οποία πλέον τεκμαίρεται για τον ευάλωτο δανειολήπτη, ο οποίος υποβάλει αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό, η συναίνεση του συνόλου των πιστωτών επί της παραγόμενης αντιπρότασής τους, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοδοτικών φορέων, του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης.

Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν όλοι οι οφειλέτες (φυσικά και νομικά πρόσωπα) με ποσό οφειλών που υπερβαίνει τα 10.000 ευρώ για ληξιπρόθεσμες, ενήμερες ή εξυπηρετούμενες οφειλές, εάν αποδεικνύεται επιδείνωση της οικονομικής κατάστασής τους κατά ποσοστό τουλάχιστον 20%, καθώς και εκείνοι που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος επιχειρήσεων που έχουν κλείσει.

Υπογραμμίζεται πως έχει αρθεί ο περιορισμός που ίσχυε στο παρελθόν για το 90% οφειλών σε έναν μόνο φορέα.

• Σε όσους έχουν ήδη υποβάλει αίτηση εξυγίανσης ή αίτηση υπαγωγής στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών του ν. 4469/2017, αν πρόκειται για εμπόρους, ή αίτηση υπερχρεωμένων του ν. 3869/2010 ή αίτηση για την προστασία της κύριας κατοικίας του ν. 4605/2019. Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να υπάρξει πρώτα παραίτηση από αυτές τις διαδικασίες πριν την υποβολή της ένταξης στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό του ν. 4738/2020.
• Για εκείνους που έχουν υπαχθεί σε μία από τις ως άνω διαδικασίες ή στον ν. 4307/2014 και δεν έχουν παρέλθει τουλάχιστον 15 μήνες από τη δημοσίευση της απόφασης υπαγωγής.
• Όταν δεν έχουν ακόμη παρέλθει 12 μήνες από την ολοκλήρωση προηγούμενης διαδικασίας Εξωδικαστικού Μηχανισμού.
• Σε περίπτωση που ο αιτών είναι νομικό πρόσωπο, ο διευθύνων σύμβουλος, διαχειριστής ή εταίρος, έχει καταδικαστεί με αμετάκλητη απόφαση για ορισμένα αδικήματα (ιδίως φοροδιαφυγή, ξέπλυμα, υπεξαίρεση, απάτη, καταδολίευση δανειστών κ.λπ.) σε βαθμό κακουργήματος (εκτός εάν πρόκειται για το αδίκημα της απάτης σε βάρος του Δημοσίου ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, οπότε αρκεί η καταδίκη σε βαθμό πλημμελήματος). Ειδικά για τους διευθύνοντες συμβούλους, διαχειριστές, εταίρους των νομικών προσώπων πρέπει το αδίκημα να έχει τελεστεί κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

Με στόχο τη διασφάλιση της διαφάνειας και της λογοδοσίας σε όλα τα στάδια λειτουργίας του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών, οι χρηματοδοτικοί φορείς έχουν την υποχρέωση να τεκμηριώνουν πλήρως και δημόσια τους λόγους απόρριψης των προτάσεων ρύθμισης οφειλών που παράγει ο αλγόριθμος. Οι αιτολογίες απόρριψης πρότασης ρύθμισης από τους χρηματοδοτικούς φορείς, στο πλαίσιο του ν. 4738/2020 είναι οι εξής:

• Επαρκής οικονομική δυνατότητα ή/και περιουσία για την εξόφληση των οφειλών.
• Ανεπαρκής οικονομική δυνατότητα ενεχομένων/αντικειμενική αδυναμία εξυπηρέτησης της αιτούμενης ρύθμισης.
• Μη συμμετοχή όλων των ενεχομένων (συνοφειλετών ή/και εγγυητών).
• Αίτημα οφειλέτη για ρύθμιση μόνο με φορείς του Δημοσίου.
• Αθέτηση ρυθμίσεων που είχαν συμφωνηθεί στο παρελθόν.
• Ιστορικό αντισυναλλακτικής συμπεριφοράς.
• Επίκειται πλειστηριασμός εντός των επομένων 3 μηνών.
• Πρόσφατη εξυπηρετούμενη ρύθμιση με τον πιστωτικό φορέα που εποπτικά (ταξινόμηση δανείου) δεν επιτρέπει επαναρρύθμιση.
• Ενήμερη οφειλή ή ρυθμισμένη και ενήμερη οφειλή για την οποία δεν υφίσταται ανάγκη ρύθμισης.
• Πρόσφατη ρύθμιση με πιστωτή, στον οποίο έχουν παρασχεθεί εξασφαλίσεις με αποτέλεσμα τη μη ισότιμη μεταχείριση των πιστωτών.
• Υφιστάμενη ενεργή πίστωση.
• Συγχρηματοδότηση με φορέα ή χρηματοδότηση με την εγγύηση φορέα, ο οποίος δεν έχει εγκρίνει τη ρύθμιση.
• Ο εξωδικαστικός μηχανισμός του Ν.4738/2020 δεν αποτελεί το πρόσφορο μέσο ρύθμισης της οφειλής, λόγω του ύψους ή/και της φύσης αυτής.
• Εκτός πεδίου εφαρμογής του νόμου λόγω:
  • μη έγκυρης παραίτησης από αίτηση είτε υπαγωγής σε διαδικασία του Ν. 3588/2007 ή του Ν. 3869/2010 ή του Ν. 4605/2019, είτε ενώπιον αρμοδίου δικαστηρίου για επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης ή για κήρυξη πτώχευσης,
  • έκδοσης οριστικής απόφασης για οποιαδήποτε από τις ως άνω διαδικασίες ή έχει συζητηθεί η σχετική αίτηση ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου και αναμένεται η έκδοση απόφασης,
  • δεν έχει παρέλθει το κατά νόμο χρονικό διάστημα (Ν. 4738/2020, αρ. 7, παρ. 3,δ) από την έκδοση απόφασης κατά τα προαναφερθέντα ή την ολοκλήρωση προηγούμενης διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης της οφειλής του Ν. 4738/2020,
  • ο οφειλέτης έχει αμετάκλητα καταδικαστεί για τα αδικήματα του άρθρου 7, παρ. ε, του Ν. 4738/2020,- ο οφειλέτης έχει τεθεί σε λύση ή εκκαθάριση,
  • ο οφειλέτης έχει εξυπηρετούμενες ή /και ενήμερες οφειλές και δεν επικαλείται ή δεν προκύπτει επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης κατά τουλάχιστον 20%.

Tο Δημόσιο, οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, ή οι χρηματοδοτικοί φορείς μπορούν ως πιστωτές να κινήσουν τη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών κοινοποιώντας στον οφειλέτη με ηλεκτρονική επιστολή (e-mail) ή με δικαστικό επιμελητή ή με συστημένη επιστολή ή με ισοδύναμου τύπου ταχυδρομική επιστολή ή αυτοπρόσωπη παράδοση, πρόσκληση για την εξωδικαστική αναδιάρθρωση των οφειλών του θέτοντας προθεσμία για την υποβολή αίτησης στην πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ έως 45 ημερολογιακές ημέρες. Η πρόσκληση κοινοποιείται με επιμέλεια του πιστωτή και στην ΕΓΔΙΧ.

Η μη υποβολή αίτησης από τον οφειλέτη εντός της προθεσμίας που θέτουν οι πιστωτές συνεπάγεται την αυτοδίκαιη περάτωση της διαδικασίας και αξιολογείται σε περίπτωση μεταγενέστερης υποβολής αίτησης από τον οφειλέτη.

Εφόσον ο οφειλέτης συμμορφώνεται με τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας του Νόμου, τότε θα πρέπει να ακολουθήσει τα ακόλουθα βήματα για την εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών του:

1. Είσοδος στην ηλεκτρονική πλατφόρμα εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών (ofeiles.gov.gr) και δημιουργία αίτησης (με χρήση κωδικών taxisnet).
2. Πραγματοποίηση άρσης απορρήτου όλων των εμπλεκομένων (δηλ. οφειλέτη, συνοφειλετών και εγγυητών).
3. Άντληση δεδομένων των ανωτέρω εμπλεκομένων και συμπλήρωση στοιχείων που δεν υπάρχουν ήδη ηλεκτρονικά καταχωρημένα.
4. Υποβολή οριστικής αίτησης. Από την οριστική υποβολή της αίτησης και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, επιτυγχάνεται η αναστολή των διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης, όπως διαταγές πληρωμής, κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και δεσμεύσεις και πλειστηριασμοί στην κινητή και ακίνητη περιουσία του οφειλέτη.
5. Διενέργεια ελέγχου ύπαρξης πλούτου των ανωτέρω εμπλεκομένων από τους θεσμικούς πιστωτές.
6. Παραγωγή μιας αυτοματοποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών, δύο (2) μήνες μετά από την υποβολή της αίτησης, βάσει του ειδικού αλγορίθμου της πλατφόρμας. Ο αλγόριθμος λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες του Νόμου και λαμβάνει υπόψη την αξία της περιουσίας και του διαθέσιμου εισοδήματος, μετά την κάλυψη των εύλογων και ανελαστικών δαπανών, τόσο του οφειλέτη όσο και των συνοφειλετών – εγγυητών του.
7. Επισκόπηση πρότασης ρύθμισης οφειλών από τράπεζες και διαχειριστές δανείων και συμμετοχή σε ηλεκτρονική ψηφοφορία για την αποδοχή ή την απόρριψή της. Οι ιδιώτες θεσμικοί πιστωτές δύναται να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν με αυτή την πρόταση και να προτείνουν μια αντιπρόταση ή να μην ρυθμίσουν καθόλου. Εάν η πλειοψηφία των ιδιωτών θεσμικών πιστωτών ψηφίσει θετικά, τότε η απόφαση αυτή επιβάλλεται σε όλους τους ιδιώτες θεσμικούς πιστωτές. Το Δημόσιο ψηφίζει πάντοτε θετικά και παρέχει πρόταση ρύθμισης οφειλών, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του Νόμου.
8. Αξιολόγηση της ανωτέρω εγκεκριμένης πρότασης ρύθμισης από τον οφειλέτη.
9. Δυνατότητα πραγματοποίησης διαδικασίας διαπραγμάτευσης με τους ιδιώτες θεσμικούς πιστωτές, αξιοποιώντας τις υπηρεσίες ενός πιστοποιημένου διαμεσολαβητή, με σκοπό τη δημιουργία μιας εξατομικευμένης και προσωποποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών (με ενδεχόμενη μερική ρευστοποίηση περιουσίας).
10. Ο οφειλέτης είτε αποδέχεται είτε απορρίπτει την πρόταση ρύθμισης, χωρίς καμία επίπτωση. Εφόσον την αποδεχθεί, τότε υπογράφει τη σχετική σύμβαση/ συμφωνία ρύθμισης οφειλών που είναι διαθέσιμη στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.

Τα δεδομένα του οφειλέτη τηρούνται στη βάση δεδομένων της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. για τρία (3) χρόνια από τη λήξη της εκτέλεσης της σύμβασης αναδιάρθρωσης. Αν η αίτηση του οφειλέτη δεν καταλήξει σε σύμβαση αναδιάρθρωσης, τα δεδομένα του διαγράφονται από το ηλεκτρονικό αρχείο της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. τρία (3) χρόνια μετά την υποβολή τους. Η Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. ορίζεται ως υπεύθυνος και ως εκτελών την τήρηση και την επεξεργασία των ανωτέρω δεδομένων σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων).

Η αίτηση οφειλέτη για εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών του περιέχει υποχρεωτικά τα εξής:

α) πλήρη στοιχεία του οφειλέτη, αναφορά στον κύκλο εργασιών του ή το εισόδημά του κατά το τελευταίο οικονομικό έτος πριν από την υποβολή της αίτησης και στις συνολικές υποχρεώσεις του έναντι των πιστωτών του, περιγραφή της δραστηριότητάς του, της οικονομικής του κατάστασης, των λόγων της οικονομικής του αδυναμίας και των προοπτικών της επιχείρησής του,

β) κατάλογο όλων των προσώπων και φορέων που έχουν απαιτήσεις κατά του οφειλέτη (π.χ. προμηθευτών ή εργαζόμενων) με πλήρη στοιχεία, των οφειλομένων ποσών ανά πιστωτή και της ημερομηνίας, αναφορικά με την οποία προσδιορίζεται το ύψος της κάθε οφειλής,

γ) κατάλογο των κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη στην Ελλάδα και την αλλοδαπή, με αναφορά στην εκτιμώμενη εμπορική αξία των κινητών περιουσιακών στοιχείων, έτσι ώστε να μπορεί να προσδιορισθεί η αξία ρευστοποίησης της περιουσίας του,

δ) πλήρη περιγραφή των βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων (είδος βάρους ή εξασφάλισης, πιστωτής, ασφαλιζόμενο ποσό, σειρά, δημόσιο βιβλίο) που είναι εγγεγραμμένα επί των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη.

ε) δήλωση για κάθε μεταβίβαση ή επιβάρυνση περιουσιακού στοιχείου του οφειλέτη που έγινε εντός των τελευταίων πέντε (5) ετών πριν από την υποβολή της αίτησης.

Εφόσον πρόκειται για οφειλέτη-φυσικό πρόσωπο, υποβάλλονται επιπλέον υποχρεωτικά και τα εξής:

α) Πλήρη στοιχεία του συζύγου και των εξαρτώμενων μελών του (ονοματεπώνυμο, Α.Φ.Μ., ΚΑΔ εφόσον ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση).

β) κατάλογο των κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων στην Ελλάδα και την αλλοδαπή, με αναφορά στην εκτιμώμενη εμπορική αξία των κινητών περιουσιακών στοιχείων για τον ή τη σύζυγο ή τον συμβίο ή τη συμβία και τα εξαρτώμενα μέλη.

γ) Οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος από οποιαδήποτε πηγή και αιτία.

Εφόσον πρόκειται για οφειλέτη- νομικό πρόσωπο, υποβάλλονται, και τα εξής:

α) αναφορά στον κύκλο εργασιών του κατά την τελευταία χρήση πριν από την υποβολή της αίτησης και στις συνολικές υποχρεώσεις του έναντι των πιστωτών του, περιγραφή της δραστηριότητάς του, της οικονομικής του κατάστασης, των λόγων της οικονομικής του αδυναμίας και των προοπτικών της επιχείρησής του,

β) δήλωση για κάθε καταβολή μερίσματος από τον οφειλέτη προς τους μετόχους ή εταίρους ή άλλη συναλλαγή, εκτός των τρεχουσών συναλλαγών της επιχείρησης, που έγινε εντός των τελευταίων δύο (2) ετών πριν από την υποβολή της αίτησης,

γ) στοιχεία κάθε νομικού προσώπου συνδεδεμένου με τον οφειλέτη στη διάρκεια των εξήντα (60) μηνών που προηγούνται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης, καθώς και πλήρη στοιχεία ακινήτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων που τυχόν μεταβιβάστηκαν από τον οφειλέτη σε πρόσωπα συνδεδεμένα με τον οφειλέτη στη διάρκεια των εξήντα (60) μηνών που προηγούνται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης,

δ) κατάλογο των προσώπων που αμείβονται από τον οφειλέτη και τα οποία αποτελούν συνδεδεμένα πρόσωπα με αυτόν, καθώς και ανάλυση των αμοιβών αυτών κατά τα τελευταία δύο (2) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης.

ε) χρηματοοικονομικές καταστάσεις του άρθρου 16 του ν. 4308/2014 (Α’ 251) των τελευταίων πέντε (5) περιόδων, οι οποίες πρέπει να είναι δημοσιευμένες, εφόσον προβλέπεται αντίστοιχη υποχρέωση, και

στ) προσωρινό ισοζύγιο, εντός του τριμήνου που προηγείται της υποβολής, τεταρτοβάθμιων λογαριασμών του αναλυτικού καθολικού της γενικής λογιστικής, εφόσον προβλέπεται η κατάρτισή του.

Ο οφειλέτης μπορεί να συνοδεύει την αίτησή του με οποιοδήποτε άλλο έγγραφο, στοιχείο ή πληροφορία, την οποία θεωρεί σημαντική για την επιτυχία της διαδικασίας.

Aπό την πλατφόρμα αντλούνται αυτόματα τα εξής έγγραφα:

1) Δήλωση εισοδήματος φυσικών προσώπων (E.1) ή δήλωση φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων (Ν) των τελευταίων πέντε (5) φορολογικών ετών,

2) Κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε.3) των τελευταίων πέντε (5) φορολογικών ετών,

3) Δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε.9) των τελευταίων πέντε (5) ετών, εφόσον προβλέπεται η υποχρέωση υποβολής της,

4) Πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος (εκκαθαριστικό) του τελευταίου φορολογικού έτους,

5) Πράξη διοικητικού προσδιορισμού του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του τελευταίου φορολογικού έτους,

6) Καταστάσεις βεβαιωμένων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης,

7) Αντίγραφο ποινικού μητρώου δικαστικής χρήσης του οφειλέτη ή του πρόεδρου του διοικητικού συμβουλίου και του διευθύνοντος συμβούλου για ανώνυμες εταιρείες, του διαχειριστή για εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, των ομόρρυθμων εταίρων και των διαχειριστών για προσωπικές εταιρείες και των φυσικών προσώπων που είναι αλληλέγγυα με τον οφειλέτη εκ του νόμου για την παράλειψη καταβολής οφειλών,

8) Πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης, πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης πτώχευσης και κάθε άλλο στοιχείο που αφορά τον οφειλέτη και καταχωρείται στο ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας του άρθρου 213,

9) Πιστοποιητικό περί μη λύσης της εταιρείας από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.), εφόσον ο οφειλέτης είναι νομικό πρόσωπο.

Ως αξία των ακινήτων τα οποία δηλώνονται στην αίτηση, και εφόσον αυτά βρίσκονται στην Ελλάδα, λογίζεται η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), όπως αυτή προκύπτει από την τελευταία πράξη προσδιορισμού φόρου.

Ως αξία των ακινήτων που δηλώνονται στην αίτηση και βρίσκονται στην αλλοδαπή, λαμβάνεται υπόψη η εμπορική τους αξία, όπως αυτή προκύπτει από έκθεση εκτιμητή ακινήτων ή, εφόσον υπάρχει, η αντικειμενική τους αξία, την οποία συνυποβάλλει ο οφειλέτης με την αίτησή του.

Τέλος, για γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης και οικισμού, για τα οποία δεν προσδιορίζεται αξία ΕΝ.Φ.Ι.Α., ως αξία ακινήτων λογίζεται η αντικειμενική αξία αυτών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, εφαρμόζοντας το έντυπο ΑΑ-ΓΗΣ.

Με την αίτηση παρέχεται από τον οφειλέτη άδεια για την άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων και του φορολογικού απορρήτου. Επίσης, με την αίτηση υπαγωγής παρέχεται από τον οφειλέτη άδεια για κοινοποίηση σε όλους τους συμμετέχοντες πιστωτές, του περιεχομένου και των συνοδευτικών και υποστηρικτικών στοιχείων και εγγράφων της αίτησης.

Ειδικότερα, η άδεια καταλαμβάνει και τα εξής κατά περίπτωση, στοιχεία και έγγραφα:

α) δήλωση εισοδήματος φυσικών προσώπων (E.1) ή δήλωση φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων (Ν) των τελευταίων πέντε (5) φορολογικών ετών,

β) κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα (Ε.3) των τελευταίων πέντε (5) φορολογικών ετών,

γ) δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε.9) των τελευταίων πέντε (5) ετών, εφόσον προβλέπεται η υποχρέωση υποβολής της,

δ) πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος (εκκαθαριστικό) του τελευταίου φορολογικού έτους,

ε) πράξη διοικητικού προσδιορισμού του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) του τελευταίου φορολογικού έτους,

στ) καταστάσεις βεβαιωμένων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση και προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης,

ζ) αντίγραφο ποινικού μητρώου δικαστικής χρήσης του οφειλέτη ή του πρόεδρου του διοικητικού συμβουλίου και του διευθύνοντος συμβούλου για ανώνυμες εταιρείες, του διαχειριστή για εταιρείες περιορισμένης ευθύνης και ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, των ομόρρυθμων εταίρων και των διαχειριστών για προσωπικές εταιρείες και των φυσικών προσώπων που είναι αλληλέγγυα με τον οφειλέτη εκ του νόμου για την παράλειψη καταβολής οφειλών,

η) πιστοποιητικό περί μη πτώχευσης, πιστοποιητικό περί μη κατάθεσης αίτησης πτώχευσης και κάθε άλλο στοιχείο που αφορά τον οφειλέτη και καταχωρείται στο ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας,

θ) πιστοποιητικό περί μη λύσης της εταιρείας από το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.), εφόσον ο οφειλέτης είναι νομικό πρόσωπο,

ι) αναφορικά με τις απαιτήσεις προς πιστωτικά ιδρύματα, το οφειλόμενο ποσό ανά πιστωτή,

ια) στοιχεία αναφορικά με καταθέσεις και χρηματοπιστωτικά προϊόντα που τηρούνται στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καθώς και την εκτιμώμενη αξία τους, και

ιβ) τα στοιχεία βαρών και λοιπών εξασφαλίσεων επί των ακίνητων περιουσιακών στοιχείων του αιτούντος που βρίσκονται στη διάθεσή των χρηματοδοτικών φορέων και την εμπορική αξία των ακινήτων περιουσιακών στοιχείων.

Σε περίπτωση αίτησης φυσικού προσώπου παρέχεται επιπλέον της άδειας, η άδεια ανάκτησης, η οποία περιλαμβάνει και τα στοιχεία και έγγραφα που αφορούν τον ή τη σύζυγο ή τον συμβίο ή τη συμβία του οφειλέτη και τα εξαρτώμενα μέλη. Ο σύζυγος ή η σύζυγος ή ο συμβίος ή η συμβία και τα εξαρτώμενα μέλη συνυπογράφουν την αίτηση για την παροχή της παραπάνω άδειας ανάκτησης.

Η αίτηση υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 του αιτούντα για την ακρίβεια και την πληρότητα του περιεχομένου της αίτησης και των υποβληθέντων εγγράφων.

Αν αποδεικνύεται με δημόσια έγγραφα ότι η Υπεύθυνη Δήλωση είναι ψευδής, τότε ρύθμιση που τυχόν επιτευχθεί θεωρείται αυτοδικαίως άκυρη, ο οφειλέτης εκπίπτει όλων των δικαιωμάτων που απέκτησε βάσει της ρύθμισης, οφείλει να καταβάλει στον πιστωτή την προ ρυθμίσεως οφειλή, μειωμένη κατά τα ποσά που καταβλήθηκαν και ο θιγόμενος πιστωτής μπορεί να επισπεύσει άμεσα αναγκαστική εκτέλεση. Η εν λόγω οφειλή επιβαρύνεται με επιτόκιο ίσο με το ανώτατο παρεμβατικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προσαυξημένο κατά πέντε (5) ποσοστιαίες μονάδες.

Η υποβολή της αίτησης αναστέλλει τη διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών. Αν για οποιονδήποτε λόγο η διαδικασία του Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών δεν τελεσφορήσει, η διαδικασία του Κώδικα Δεοντολογίας συνεχίζεται από το στάδιο στο οποίο ευρισκόταν πριν την αναστολή, κατόπιν αιτήσεως του οφειλέτη, η οποία λαμβάνει χώρα εντός τριάντα (30) ημερών από την με οποιοδήποτε τρόπο λήξη της διαδικασίας του Εξωδικαστικού.

Η υποβολή αίτησης στο πλαίσιο του Εξωδικαστικού Μηχανισμού δεν συνιστά σπουδαίο λόγο για την καταγγελία διαρκών συμβάσεων.

Μετά την υποβολή της αίτησης, οι συμμετέχοντες πιστωτές που είναι χρηματοδοτικοί φορείς δύνανται να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη. Αν πρόταση εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη, της πλειοψηφίας των συμμετεχόντων πιστωτών που είναι χρηματοδοτικοί φορείς και τουλάχιστον του ποσοστού συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο, υπογράφεται μεταξύ των συναινούντων πιστωτών και του οφειλέτη η σύμβαση αναδιάρθρωσης.

Ως «πλειοψηφία συμμετεχόντων πιστωτών» νοείται το ποσοστό εξήντα τοις εκατό (60%) επί του συνόλου των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων, οι οποίοι συμμετέχουν ως πιστωτές.

Ως «ποσοστό συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο» νοείται το ποσοστό σαράντα τοις εκατό (40%) επί του συνόλου των απαιτήσεων των χρηματοδοτικών φορέων που εξασφαλίζονται με υποθήκη, προσημείωση υποθήκης, ενέχυρο ή άλλο ειδικό προνόμιο του άρθρου 976 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, οι οποίοι συμμετέχουν ως πιστωτές.

Ως «σύμβαση αναδιάρθρωσης» νοείται η δικαιοπραξία (συμφωνία), που καταρτίζεται (υπογράφεται) μεταξύ του οφειλέτη και των πιστωτών που συναινούν στη ρύθμιση και έχει ως αντικείμενο την αναδιάρθρωση των οφειλών του οφειλέτη.

Η σύμβαση αναδιάρθρωσης μπορεί να υπογραφεί είτε ενιαία μεταξύ των συναινούντων πιστωτών και του οφειλέτη είτε να συναφθεί ως πολλαπλές διμερείς συμφωνίες με ταυτόσημο περιεχόμενο.

Η υπογραφή της σύμβασης αναδιάρθρωσης με μηχανικό μέσο ή ηλεκτρονικό τρόπο είναι επαρκής και υπέχει θέση ηλεκτρονικής υπογραφής.

Στις περιπτώσεις περαίωσης της διαδικασίας εξωδικαστικής ρύθμισης ως άκαρπης και κατάρτισης διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών,  σε σχέση με τις οφειλές προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, ο οφειλέτης δύναται, εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών από την άνω περαίωση της διαδικασίας, να καταθέσει αίτημα υποβολής σε διαμεσολάβηση.

Σε περίπτωση που, παρά την παρέλευση εξήντα (60) ημερών από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος, δεν έχει επιτευχθεί η υπογραφή συμφωνίας αναδιάρθρωσης μεταξύ των πιστωτών και του οφειλέτη, τότε η διαδικασία θεωρείται λήξασα.

Εφόσον πρόκειται για οφειλέτες που θεωρούνται πολύ μικρή οντότητα σύμφωνα με το ν. 4308/2014, την ευθύνη διαμεσολάβησης μπορεί να αναλάβει οποιοσδήποτε διαπιστευμένος διαμεσολαβητής. Σε κάθε άλλη περίπτωση την ευθύνη αναλαμβάνει διαπιστευμένος μεσολαβητής, ο οποίος πρέπει να έχει επιπλέον πιστοποίηση ειδικής εκπαίδευσης σε χρηματοοικονομική διαμεσολάβηση.

Αν δεν υπογραφεί η σύμβαση αναδιάρθρωσης οφειλών εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, η διαδικασία θεωρείται περατωθείσα ως άκαρπη.

Σε κάθε περίπτωση, εντός της πιο πάνω προθεσμίας, οι συμμετέχοντες πιστωτές που είναι χρηματοδοτικοί φορείς έχουν τη δυνατότητα να απορρίψουν την αίτηση του οφειλέτη και να μην καταθέσουν πρόταση ρύθμισης. Την ημερομηνία κοινοποίησης της απόρριψης η διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης περαιώνεται άμεσα ως άκαρπη.

Ναι. Ο οφειλέτης, οι συμμετέχοντες πιστωτές, καθώς και οι υπάλληλοι των αρμοδίων υπηρεσιών του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, φέρουν υποχρέωση εχεμύθειας ως προς την ύπαρξη και το περιεχόμενο των διαπραγματεύσεων. Ο οφειλέτης και οι συμμετέχοντες πιστωτές υπέχουν καθήκον αληθείας και συμμετέχουν στη διαδικασία με καλή πίστη. Η δημοσιοποίηση ή κάθε άλλη κοινοποίηση σε τρίτους εμπιστευτικών πληροφοριών ή πληροφοριών σχετικά με τις διαπραγματεύσεις χωρίς την προηγούμενη γραπτή συναίνεση του συνόλου των συμμετεχόντων στη διαπραγμάτευση απαγορεύεται.

Από την υποβολή της αίτησης και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας, αναστέλλονται τα αναγκαστικά μέτρα και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη καθώς και η ποινική δίωξη για τα αδικήματα του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 και του άρθρου 1 του α.ν. 86/1967 αναφορικά με τις οφειλές, των οποίων ζητείται η ρύθμιση.

Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος, χωρίς να ισχύει ο χρονικός περιορισμός της παρ. 2 του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.

Η αναστολή δεν καταλαμβάνει την διενέργεια πλειστηριασμού ο οποίος έχει προγραμματισθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού από ενέγγυο πιστωτή (περιλαμβανομένης και της κατάσχεσης). Η αναστολή παύει με την τυχόν κοινοποίηση προς τον οφειλέτη της απόφασης μη υποβολής πρότασης συμφωνίας αναδιάρθρωσης ή με την καθ’ οιονδήποτε τρόπο απόρριψη της αίτησης.

Με την επίτευξη σύμβασης αναδιάρθρωσης δεν επιτρέπεται σε πιστωτή, ο οποίος δεσμεύεται από τη σύμβαση, η επίσπευση αναγκαστικής εκτέλεσης και αναστέλλονται αυτοδικαίως τα μέτρα ατομικής και συλλογικής αναγκαστικής εκτέλεσης κατά του οφειλέτη.

Αν κατά τον χρόνο επίτευξης της σύμβασης αναδιάρθρωσης εκκρεμεί εναντίον του οφειλέτη διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης για απαίτηση που ρυθμίστηκε, επισπευδόμενη από καταλαμβανόμενο πιστωτή, αυτή αναστέλλεται.

Ναι, μπορούν να συμμετέχουν σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Νόμου. Το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης μπορούν να προβούν, σε πολυμερή βάση, σε αναδιάρθρωση, καθώς και διαγραφή των οφειλών προς αυτούς.

Εφόσον επιτευχθεί έγκριση σύμβασης από τους χρηματοδοτικούς φορείς και τον οφειλέτη, κοινοποιείται η σύμβαση αυτή προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, στον βαθμό που τους αφορά, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.

Η σύμβαση γίνεται αποδεκτή από το Δημόσιο ή το Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, εφόσον ικανοποιούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

i. οι απαιτήσεις του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης δεν υπερβαίνουν, τόσο ως προς το Δημόσιο όσο και ως προς το σύνολο των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, το ποσό του ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) ευρώ,

ii. το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης εκπροσωπούν συνολικά ποσό απαιτήσεων μικρότερο από το σύνολο των απαιτήσεων των συμμετεχόντων χρηματοδοτικών φορέων κατά του οφειλέτη, και

iii. το περιεχόμενο της σύμβασης αναδιάρθρωσης προέκυψε από το προβλεπόμενο υπολογιστικό εργαλείο . Στην περίπτωση αυτή, και με την επιφύλαξη της τέλεσης των αδικημάτων της δωροληψίας και της δωροδοκίας υπαλλήλου, ουδείς υπάλληλος του δημοσίου τομέα υπέχει οποιαδήποτε αστική, ποινική ή πειθαρχική ευθύνη για την υπογραφή ή αποδοχή της παραχθείσας από το υπολογιστικό εργαλείο συμφωνίας στο πλαίσιο της διαδικασίας του παρόντος κεφαλαίου.

iv. Η σύμβαση πληροί τις προϋποθέσεις που αναφέρονται παρακάτω στις ερωτήσεις.

Η συναίνεση του Δημοσίου ή Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης, σε πολυμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης, για ποσά οφειλών προς αυτούς άνω του ενός εκατομμυρίου πεντακοσίων χιλιάδων (1.500.000) Ευρώ και για τις περιπτώσεις που εκπροσωπούν συνολικά ποσό απαιτήσεων μεγαλύτερο από το σύνολο των απαιτήσεων των συμμετεχόντων χρηματοδοτικών φορέων κατά του οφειλέτη, είναι σύννομη, εφόσον:

• η προτεινόμενη σύμβαση έχει εξασφαλίσει τις συναινέσεις του οφειλέτη, της πλειοψηφίας (ως προς την αξία των σχετικών απαιτήσεων) των συμμετεχόντων πιστωτών που είναι χρηματοδοτικοί φορείς και τουλάχιστον του ποσοστού συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο και, επιπλέον, ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις που αναλύονται στην αμέσως επόμενη ερώτηση.

Στις συμβάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ακολουθούνται οι ακόλουθοι κανόνες και περιορισμοί:
Είναι άκυρος ο όρος σύμβασης αναδιάρθρωσης, που προβλέπει:

1. την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης σε περισσότερες από διακόσιες σαράντα (240) δόσεις,
2. τη ρύθμιση οφειλών που έχουν ήδη ρυθμισθεί βάσει του παρόντος Εξωδικαστικού Μηχανισμού ή του ν. 4469/2017 (Α’ 62), ανεξάρτητα αν η ρύθμιση είναι σε ισχύ,
3. την τμηματική αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ή Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ανά χρονικά διαστήματα που υπερβαίνουν τον μήνα,
4. την καταβολή μηνιαίας δόσης μικρότερης των πενήντα (50) ευρώ,
5. την παροχή περιόδου χάριτος για την αποπληρωμή οφειλών προς το Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης,
6. την ικανοποίηση απαιτήσεων του Δημοσίου ή των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης με άλλα ανταλλάγματα αντί χρηματικού ποσού.

Αν στη σύμβαση αναδιάρθρωσης προβλέπεται διαγραφή οφειλών προς το Δημόσιο ή τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, αυτή γίνεται κατά σειρά παλαιότητας, από την παλαιότερη οφειλή προς τη νεότερη, με κριτήριο τον χρόνο καταχώρισης της οφειλής στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων και όχι τον χρόνο λήξης της νόμιμης προθεσμίας καταβολής αυτής, είτε η καταβολή γίνεται εφάπαξ είτε σε δόσεις. Η διαγραφή των οφειλών τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της ολοσχερούς αποπληρωμής των ρυθμιζόμενων οφειλών προς το Δημόσιο ή τον αντίστοιχο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Η διαγραφή οφειλών βεβαιωμένων στη Φορολογική Διοίκηση, συμπεριλαμβανομένων των οφειλών υπέρ τρίτων, γίνεται από τη Φορολογική Διοίκηση. Η διαγραφή ασφαλιστικών εισφορών απαγορεύεται.

Όχι, η διαγραφή βασικής οφειλής προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης δεν επηρεάζει τα ασφαλιστικά δικαιώματα τρίτων.

Από την ημερομηνία ισχύος της εγκριθείσας σύμβασης αναδιάρθρωσης, ισχύουν τα ακόλουθα ως προς το Δημόσιο:

i. αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για τις ληξιπρόθεσμες δόσεις της σύμβασης,

ii. αναστέλλεται η ποινική δίωξη για το αδίκημα του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 (Α’ 43) και αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε σύμφωνα με το άρθρο αυτό ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεσή της διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος, χωρίς να ισχύει ο χρονικός περιορισμός της παρ. 2 του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα,

iii. κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης και υπό την προϋπόθεση ότι: α) έχει εξοφληθεί τουλάχιστον η πρώτη δόση της ρύθμισης δυνάμει αυτής, β) έχουν εξοφληθεί ή τακτοποιηθεί με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής οι μη υπαγόμενες στη σύμβαση οφειλές και γ) έχουν υποβληθεί οι προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας, εντός τριών (3) μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους, μετά από αίτηση του οφειλέτη, η Φορολογική Διοίκηση αποφασίζει ότι οι κατασχέσεις που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων σε βάρος του οφειλέτη δεν καταλαμβάνουν μελλοντικές απαιτήσεις. Η απόφαση αυτή εκδίδεται, ανεξάρτητα από το εάν οι κατασχέσεις επιβλήθηκαν για υπαγόμενες ή μη στη σύμβαση οφειλές και γνωστοποιείται στον τρίτο. Ποσά απαιτήσεων που γεννώνται μετά την ως άνω γνωστοποίηση, αποδεσμεύονται και αποδίδονται κατά νόμο, ενώ ποσά απαιτήσεων που γεννήθηκαν πριν από αυτήν, αποδίδονται στο Δημόσιο. Αν ανατραπεί ή ακυρωθεί η σύμβαση, οι ανωτέρω κατασχέσεις αναπτύσσουν πλήρως τις έννομες συνέπειές τους, αναφορικά με τις μελλοντικές απαιτήσεις, από τη γνωστοποίηση της ανατροπής στον τρίτο. Τυχόν αποκτηθέντα δικαιώματα ή αξιώσεις τρίτων δεν αντιτάσσονται έναντι του κατασχόντος Δημοσίου. Οι κατασχέσεις στα χέρια τρίτων, που έχουν επιβληθεί αποκλειστικά για οφειλές υπαγόμενες στη σύμβαση, αίρονται μετά από αίτηση του οφειλέτη, εφόσον έχει εξοφληθεί ποσοστό τουλάχιστον εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του συνολικού προς καταβολή στο Δημόσιο ποσού της σύμβασης. Στις περιπτώσεις των ανωτέρω εδαφίων, ποσά που έχουν αποδοθεί στο Δημόσιο, δεν επιστρέφονται.

Από την ημερομηνία ισχύος της εγκριθείσας σύμβασης αναδιάρθρωσης, ισχύουν τα ακόλουθα ως προς τον Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης:

i. Αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για τις ληξιπρόθεσμες δόσεις της σύμβασης.

ii. Αναστέλλεται η ποινική δίωξη για τα αδικήματα της μη καταβολής χρεών προς το Δημόσιο (α. 25 του ν. 1882/1990) και της μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (α. 1 του α.ν. 86/1967) και αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε σύμφωνα με αυτά ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεσή της διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος.

Το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δύναται να καταρτίζουν διμερείς συμβάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών εφόσον με την σύμβαση ο οφειλέτης καθίσταται βιώσιμος ή αξιόχρεος. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει η ανάκτηση του Δημοσίου ή του Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης να είναι τουλάχιστον ίση προς την εκτιμώμενη ανάκτησή του σε περίπτωση πτώχευσης του οφειλέτη και τηρούνται οι κανόνες και περιορισμοί όπως και στις πολυμερείς συμβάσεις. Η κατάρτιση διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης έχει ως προς το Δημόσιο ή Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, τις συνέπειες που έχουν και οι λοιπές συμβάσεις.

Συμμετοχή του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης σε σύμβαση αναδιάρθρωσης συνεπάγεται την αυτοδίκαιη κατάργηση προηγούμενων ρυθμίσεων για τις οφειλές που υπάγονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης.

Ο οφειλέτης οφείλει να τηρεί τη ρύθμιση και να καταβάλει το σύνολο των δόσεων, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης αναδιάρθρωσης.

Με την καταβολή του συνόλου των οφειλόμενων δόσεων σε κάθε πιστωτή, ο οποίος έχει συμβληθεί στη σύμβαση αναδιάρθρωσης, ολοκληρώνεται επιτυχώς η ρύθμιση και αποσβήνεται το τμήμα της απαίτησης που υπερβαίνει το ποσό της ρύθμισης. Αυτό γίνεται με την επιφύλαξη τυχόν δικαιωμάτων του κάθε πιστωτή έναντι συνοφειλετών ή εγγυητών του οφειλέτη ή δικαιωμάτων των πιστωτών με δικαιώματα επιφύλαξης κυριότητας.

Στην περίπτωση της επιτυχούς ολοκλήρωσης της ρύθμισης, κάθε καταλαμβανόμενος πιστωτής παρέχει στον οφειλέτη πιστοποίηση της ρυθμισμένης απαίτησής του, σύμφωνα με την σύμβαση αναδιάρθρωσης, η οποία αποτελεί τίτλο εξόφλησης ρυθμισμένης απαίτησης και διαγραφής για το ποσό του διαγράφηκε από το σύνολο των απαιτήσεων του πιστωτή που καταλαμβάνονται από τη σύμβαση αναδιάρθρωσης.

Εάν ο οφειλέτης καθυστερήσει την καταβολή τριών (3) ή παραπάνω δόσεων προς οποιονδήποτε από τους πιστωτές του, ο πιστωτής δικαιούται να καταγγείλει τη σύμβαση αναδιάρθρωσης. Την ίδια δυνατότητα έχει κάθε πιστωτής εάν ο οφειλέτης καθυστερήσει να του καταβάλλει πάνω από το 3% του συνολικού ποσού που οφείλει στον συγκεκριμένο οφειλέτη.

Η καταγγελία από κάποιον πιστωτή σημαίνει ότι ο οφειλέτης χάνει τη ρύθμιση της οφειλής του μόνο προς τον συγκεκριμένο πιστωτή, στον οποίο θα οφείλει τα ποσά που όφειλε πριν τη σύμβαση αναδιάρθρωσης, αφού από αυτά αφαιρεθούν τα ποσά που είχε καταβάλει μέχρι την καταγγελία. Ο πιστωτής που κατήγγειλε μπορεί να κινηθεί άμεσα κατά του οφειλέτη για να εισπράξει τα οφειλόμενα ποσά.

Οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσδιορίζουν τα έξοδα που είναι αποδεκτό να έχει μια οικογένεια για να ζήσει επαρκώς. Αφού καλυφθούν οι δαπάνες αυτές, το οποιοδήποτε ποσό περισσεύει, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή των χρεών προς τράπεζες και διαχειριστές δανείων.

Οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης περιλαμβάνουν υποχρεωτικά τα ακόλουθα έξοδα:

• διατροφής
• στέγασης στην 1^η κατοικία, δηλ. παροχών ενέργειας και νερού, θέρμανσης, επισκευής και συντήρησης, επίπλων και οικιακού εξοπλισμού
• για είδη οικιακής κατανάλωσης και ατομικής φροντίδας (π.χ. καθαριστικά)
• μόρφωσης, όπως ιδιωτικά σχολεία και φροντιστήρια τέκνων
• μεταφοράς (π.χ. όχημα, βενζίνη, εισιτήρια ΜΜΕ)
• ένδυσης και υπόδησης
• υπηρεσιών επικοινωνίας (τηλέφωνο, Internet) και ταχυδρομείων
• υπηρεσιών κοινωνικής προστασίας
• οικονομικών υπηρεσιών (λογιστής κ.λπ.)
• διατροφής τέκνου (π.χ. σε διαζευγμένους)
• διαβίωσης προστατευόμενων / εξαρτώμενων μελών που διαμένουν στην ίδια 1^η κατοικία (δηλ. υποστήριξη διαβίωσης συγγενών που συγκατοικούν)
• ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης (γιατροί, φάρμακα, εξετάσεις κ.λπ.) σε τυπική βάση (δηλ. χωρίς να υπάρχει κάποια ειδική / μόνιμη ασθένεια ή πάθηση).

Οι ανωτέρω δαπάνες δεν θεωρείται εύλογο να ξεπερνούν τα όρια που παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα εύλογων δαπανών διαβίωσης της ΕΛΣΤΑΤ:

Τα ανωτέρω ποσά των εύλογων δαπανών διαβίωσης είναι «καθαρά», μετά την αφαίρεση των όποιων φόρων (όπως προκύπτουν στο εκκαθαριστικό σημείωμα της Εφορίας).

Πρόσθετα στις ανωτέρω δαπάνες, είναι εύλογο να προστίθενται και οι ακόλουθες δαπάνες, που προκύπτουν σε ειδικές / έκτακτες περιστάσεις:

• φόροι και εισφορές,
• δαπάνες ενοικίασης 1^ης κατοικίας (σε περίπτωση που δεν διαθέτει ιδιόκτητη 1^η κατοικία ή είναι αναγκασμένος να διαμένει σε άλλη πόλη, εξαιτίας της εργασίας του),
• δαπάνες για σπουδαστικές ανάγκες φοιτητών (που αποτελούν εξαρτώμενα μέλη της οικογένειας), όπως έξοδα μετάβασης, διαμονής και διατροφής τους,
• δαπάνες σοβαρών ασθενειών και παθήσεων, όπως για νοσηλεία και φάρμακα (π.χ. καρκινοπαθείς, ΑΜΕΑ) ή σε περίπτωση ατυχημάτων ή σε λοιπές ιδιάζουσες συνθήκες ή θανάτου,
• δαπάνες αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές,
• πρόστιμα,
• δικαστικές αποφάσεις (π.χ. για διατροφή τέκνου).

Επιπρόσθετα οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης μπορούν να λαμβάνουν υπόψη και τα ακόλουθα, μόνο σε ειδικές περιπτώσεις:

• επιπλέον δαπάνες εστίασης (π.χ. διατροφή σε εστιατόριο κ.λπ.),
• επιπλέον διαρκή αγαθά και συσκευές,
• επιπλέον δαπάνες για κατανάλωση αλκοολούχων ποτών και καπνού, αεροπορικές μετακινήσεις, τουριστικές υπηρεσίες και υπηρεσίες αναψυχής, πολιτισμού και αθλητισμού.

Το κατά πόσο μια δαπάνη είναι εύλογη (δηλ. αν είναι όντως ανελαστική και θα πρέπει υποχρεωτικά να καλύπτεται) προκύπτει με 2 τρόπους:

1. από τον πίνακα εύλογων δαπανών διαβίωσης της ΕΛΣΤΑΤ (βλέπε ανωτέρω), ο οποίος θέτει κάποια όρια ποσών σε ευρώ
2. αν ξεπερνά τα ποσά του πίνακα ΕΛΣΤΑΤ, τότε θα πρέπει να αποδεικνύεται με συγκεκριμένα τεκμήρια / έγγραφα.